Chủ Nhật, 31 tháng 12, 2000

Gene bảo vệ loài voi khỏi ung thư

Loài voi có đến 20 bản sao gene p53 giúp tiêu diệt tế bào ung thư, trong khi người và các loài có vú khác chỉ có 1 bản sao

Loài voi có đến 20 bản sao gene p53 giúp tiêu diệt tế bào ung thư, trong khi người và các loài có vú khác chỉ có 1 bản sao

Khoảng 17% người dân thế giới chết vì bệnh ung thư, trong khi đó ở loài voi chỉ có 5%, mặc dầu voi có tuổi thọ ngang với người (gần 70 tuổi). Và một điều đáng ngạc nhiên hơn là số tế bào có thể chuyển thành ung thư ở voi cao hơn người gấp trăm lần.

Một nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà di truyền học Vincent Lynch, Đại học Chicago và các nhà nghiên cứu của Đại học Utah đề ra giả thuyết rằng voi có thể diệt được khối u nhờ loại gene p53. Loại gene này có cả ở người và ở hầu hết các loài động vật có vú thường chỉ ở dưới dạng 1 bản sao. Chức năng của nó là nhận diện ADN hư hại và lập trình để tế bào chết đi, được gọi là autophagy (nghĩa là tự tiêu hóa), nó vận hành giống như cơ chế loại bỏ chất thải ở ruột.

Khi ADN của một tế bào hư hại, gene zombie (gene "thây ma") tỉnh thức và tiêu diệt ty thể, giết chết tế bào trước khi tế bào chuyển thành ung thư, giống như trong hình

Khi ADN của một tế bào hư hại, gene zombie (gene "thây ma") tỉnh thức và tiêu diệt ty thể, giết chết tế bào trước khi tế bào chuyển thành ung thư, giống như trong hình

Và trước sự ngạc nhiên của các nhà nghiên cứu, voi không chỉ có 1 bản sao như ở người và các loài khác, mà có tới 20 bản sao gene p53 trong hệ di truyền. Nếu các tế bào có ADN hư hại không được hễ miễn dịch “ăn” kịp thời, nó có thể phát triển thành các tế bào khối u.

Ngoài p53, các nhà nghiên cứu còn tìm thấy giả gene LIF6 (nhân tố 6 hạn chế bệnh bạch cầu) ở voi. Và kỳ diệu thay, không giống như ở người, loại gene zombie này hoạt động trở lại ở voi. Giờ đây, Vincent Lynch và các đồng nghiệp muốn ứng dụng phát hiện này để điều trị ung thư ở người. Họ hy vọng có thể phát triển được thuốc điều trị ung thư bắt chước cơ chế LIF6 ở voi.

Bảo Linh

(theo DW)

0 nhận xét:

Đăng nhận xét